Zelf jam maken? Dit heb je nodig…

Zelf jam maken…met zwarte bessen

Zelf jam maken is lekker makkelijk Zelf jam maken is niet alleen leuk en lekker makkelijk om te doen, het is ook nog eens heerlijk om te eten. Op brood, door de yoghurt, op een taart of decoratief op een cake; Je kunt er alle kanten mee op.

Het voelt een beetje alsof er een oude ambacht wordt bedreven. Een gezellig momentje van huiselijke vlijt, met een heerlijk resultaat. De vruchtjes, of het fruit dat u voor de jam wilt gebruiken hoeven heus niet uit uw eigen tuin te komen, al geeft dat waarschijnlijk wel extra voldoening. Gewoon een bakje vruchten bij de supermarkt of groenteboer vandaan, smaakt ook goed. Als het maar vers is. Hieronder zal worden ingegaan op het zelf maken van zwarte bessenjam.

Waarom glazen jampotten?

Bereid de glazen potten die u voor de jam gaat gebruiken, voor door de potten en de deksels goed te wassen in een heel (heel!) heet sopje. Kies alleen glazen potten met een metalen deksel, geen plastic! Metaal en glas zijn veel beter schoon te krijgen door verhitting dan plastic. Daarbij zijn potten van ander materiaal meestal niet bestand tegen de hitte van de kokende jam. In het begin van het afkoelproces moet er een vacuüm veroorzaakt worden, ook dat kan alleen met glas en metaal. Zo kunt u bij Lekkerhoning mooie glazen potjes kopen.

Zelf aan de slag met zwarte bessen

Schoonmaken en wegen

Na het kopen, of eventueel plukken van de bessen, worden de steeltjes met de hand verwijderd. Check dan ook meteen of er niet per ongeluk een beschadigd besje, of krent tussen zit. Gooi de goede zwarte bessen in een vergiet, dat is handig voor een volgende stap, namelijk: het wassen van de zwarte bessen onder de kraan. Let op, het gaat hier om wassen onder de kraan met stromend water.

Droog de bessen af in een theedoek en weeg hierna de gewassen droge bessen op de keukenweegschaal. Het gewicht is belangrijk om te bepalen hoeveel suiker er toegevoegd moet worden. Het gewicht aan suiker is minstens 3/4 van wat de vruchten wegen. Het maakt in dit geval nauwelijks uit om welke vruchten het gaat. De suiker zorgt voor de stevigheid van de jam. Hoe meer suiker, hoe steviger het resultaat. Een ander erg belangrijk punt is dat suiker de houdbaarheid van de jam enorm verlengt.

Pureren, roeren en koken

Giet de bessen over in een ruime pan en pureer ze net zo lang totdat de geprakte massa al een beetje de structuur van jam heeft. Doe hier de afgewogen suiker bij. Breng dit roerend aan de kook. Dat duurt een minuut of 10. Laat dit nog 6 minuten doorkoken. Gewoon blijven roeren. Het schuim dat eventueel aan de rand van de pan ontstaat, is makkelijk met een lepel weg te scheppen.

Potten vullen en afkoelen

Giet een beetje kokend water in de potten om ze warm te maken, anders kunnen ze misschien barsten door de hitte van de jam. Met een soeplepel kunnen de glazen potjes gevuld worden. Draai snel en vooral heel stevig de deksels op de potten, want de kokende jam moet afkoelen in de schone goed afgesloten glazen pot. Hierna wordt de gevulde pot een minuut of vijf ondersteboven neergezet in het afkoelproces. Hierover later in dit artikel meer. Dit afkoelen gebeurt buiten de koelkast. Zodra de jam volledig is afgekoeld, is het gereed voor consumptie.

Voor een mooi resultaat

Het uiteindelijke resultaat ziet er mooier uit wanneer de jampotten helemaal gevuld zijn. Als de potten ondersteboven staan om af te koelen en de pot blijkt niet helemaal gevuld te zijn, ontstaat er op de bodem een laagje lucht als de jam afgekoeld is.

Waarom moet de net gevulde pot met jam ondersteboven gezet worden?

Het onmiddellijk ondersteboven neerzetten van de jampot, zodra die gevuld is, heeft alles te maken met zuurstof en bacteriën. Hieronder volgt in een notendop de uitleg. Door de pot zo’n minuut of vijf ondersteboven neer te zetten, gaat de zuurstof naar boven. In de ondersteboven-stand is dat dus naar de bodem van de pot. De zuurstof zit nu aan de heetste kant van de pot en daar waar het niet weg kan. Mochten er onverhoopt toch nog bacteriën in de zuurstof zitten, dan worden die door de pot met kokendhete jam ondersteboven te zetten, onschadelijk gemaakt.

Stel dat…

Stel dat de jam goed afgekoeld is en je merkt dat je de deksel zo stevig hebt dichtgedraaid dat hij echt door helemaal niemand meer te openen is, prik dan een piepklein gaatje in de deksel met een scherp attribuut. Wacht heel even om de lucht in het potje te laten lopen. Nu kan de deksel makkelijk van de pot gedraaid worden. De deksel is hierna wel onbruikbaar geworden.